Sở Xây dựng trả lời các câu hỏi về bán nhà ở sở hữu Nhà nước, bố trí nhà ở xã hội và hỗ trợ người có công với Cách mạng về nhà ở trong năm 2015

Nhân dịp đầu năm 2016, Phóng viên Tạp chí Sài gòn đầu tư xây dựng đã có trao đổi với Phó Giám đốc Sở Xây dựng Đỗ Phi Hùng về tình hình thực hiện công tác bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước; bố trí thuê, thuê mua nhà ở xã hội và thực hiện hỗ trợ người có công với Cách mạng về nhà ở trong năm 2015. Sau đây là nội dung trả lời của Phó Giám đốc Đỗ Phi Hùng:

I. Về quản lý và bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước

Câu hỏi 1. Xin cho biết hiện nay trên địa bàn Thành phố còn khoảng bao nhiêu căn nhà thuộc sở hữu Nhà nước chưa bán, chủ yếu tại các quận-huyện nào và lý do tại sao? Trong số này, có bao nhiêu trường hợp đủ điều kiện bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước theo Nghị định số 61/CP của Chính phủ mà hiện nay chưa bán, nguyên nhân do đâu?

Hiện nay trên địa bàn Thành phố còn khoảng 9.000 căn nhà thuộc sở hữu Nhà nước chưa bán, chủ yếu tại các quận 1, 5, 10, Bình Thạnh và Công ty TNHH Một thành viên Quản lý kinh doanh nhà Thành phố. Trong số này, có khoảng 30 trường hợp đủ điều kiện bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước theo Nghị định số 61/CP ngày 05/7/1994 của Chính phủ, nhưng chưa bán do người dân chưa nộp đơn xin mua nhà với nhiều lý do như không có tiền mua hoặc đang có tranh chấp trong nội bộ gia đình về quyền mua nhà.

Câu hỏi 2. Hiện Thành phố có bao nhiêu trường hợp chờ mua nhà theo Nghị định 34/2013/NĐ-CP và Nghị định 99/2015/NĐ-CP của Chính phủ? Xin cho biết các vướng mắc chính? Hiện Sở Xây dựng có động thái gì để trình Thành phố hoặc xin ý kiến của Trung ương nhằm giải quyết những vướng mắc trên cho người dân?

Hiện nay trên địa bàn Thành phố còn khoảng 9.000 căn nhà thuộc sở hữu Nhà nước chờ mua nhà theo Nghị định số 34/2013/NĐ-CP ngày 22/4/2013 và hiện nay là Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ. Theo Nghị định số 34/2013/NĐ-CP và Nghị định số 99/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định về cơ chế xác định giá bán nhà ở và nhà không có nguồn gốc là nhà ở nhưng đã bố trí để ở được căn cứ vào thời điểm bố trí sử dụng của đối tượng đang sử dụng căn nhà đó. Tuy nhiên, trên thực tế, có rất nhiều trường hợp việc sử dụng nhà ở có nguồn gốc chiếm dụng, không có văn bản bố trí sử dụng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc cơ quan, đơn vị tự quản, bố trí, do nhận sang nhượng giấy tay qua nhiều người,… Do đó, các đơn vị gặp khó khăn khi xác định thời điểm bố trí sử dụng để bán  nhà theo Nghị định số 34/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Để áp dụng thống nhất, đồng bộ trên địa bàn Thành phố, không để xảy ra tình trạng khiếu nại, so bì hoặc xác định không chính xác thời điểm có thể gây thất thu cho ngân sách Nhà nước, Ủy ban nhân dân Thành phố đã có Công văn số 5704/UBND-ĐTMT ngày 21/9/2015 báo cáo, đề nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn. Chúng tôi được biết Bộ Xây dựng đang đưa nội dung vướng mắc này vào Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ.

Câu hỏi 3. Xin cho biết hướng xử lý đối với các trường hợp bố trí sử dụng sau ngày 19/01/2007? Có khoảng bao nhiêu trường hợp?

Đối với nhà ở được đầu tư xây dựng theo quy định của Luật Nhà ở năm 2005 (có hiệu lực ngày 01/7/2006) và bố trí cho các đối tượng có khó khăn về nhà ở thì thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước.

Đối với nhà ở được đầu tư xây dựng không theo quy định của Luật Nhà ở và bố trí sử dụng làm nhà ở sau ngày 19/01/2007, thì thực hiện quản lý theo quy định của pháp luật về quản lý cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước.

Như vậy, đối với các trường hợp được bố trí sử dụng sau ngày 19/01/2007 tại các chung cư được đầu tư xây dựng trước Luật Nhà ở năm 2005, theo ý kiến của Bộ Xây dựng tại Công văn số 11/BXD-QLN ngày 21/02/2014, thì không đủ điều kiện để xem xét giải quyết bán nhà theo Nghị định số 34/CP, chỉ tiếp tục thực hiện việc quản lý, xác định giá thuê, giá bán đối với loại nhà ở này theo quy định của pháp luật về quản lý tài sản thuộc sở hữu Nhà nước.

Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ có hiệu lực thi hành từ ngày 10/12/2015 cũng không quy định cơ chế bán đối với trường hợp này.

Hiện nay, có khoảng 107 trường hợp người thu nhập thấp được bố trí tại 25 chung cư (đây không phải là trường hợp bố trí tái định cư).

Câu hỏi 4. Hiện nay có một số chung cư thuộc sở hữu Nhà nước nhưng do quá cũ nên Thành phố ngưng bán theo Nghị định số 61/CP trước đây nay là Nghị định số 34/CP. Xin cho biết hướng xử lý những trường hợp ngày?

Hiện nay, quản lý việc thực hiện bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước theo Nghị định số 99/2015/NĐ-CP quy định tại Điểm đ, Khoản 1, Điều 62: “đ) Nhà chung cư bị hư hỏng, có nguy cơ sập đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng đã có kết luận kiểm định chất lượng của Sở Xây dựng nơi có nhà chung cư; căn hộ chung cư không khép kín chưa được Nhà nước cải tạo lại, trừ trường hợp người thuê đã tự cải tạo trước ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành và việc sử dụng độc lập, tự nguyện, có sự đồng thuận thông qua cam kết bằng văn bản đề nghị được mua;”.

Câu hỏi 5.  Vướng mắc trong bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước:

Vướng mắc chủ yếu hiện nay trong công tác bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước là việc xác định thời điểm bố trí sử dụng nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước làm cơ sở giải quyết bán nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước theo quy định tại Nghị định số 34/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Ủy ban nhân dân Thành phố đã báo cáo Bộ Xây dựng về điều kiện, tiêu chí xác định thời điểm bố trí sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước, đang chờ ý kiến hướng dẫn.

Chính phủ cũng ban hành Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 10/12/2015 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 10/12/2015. Nghị định này thay thế Nghị định số 34/2013/NĐ-CP của Chính phủ.

Hiện nay, Bộ Xây dựng đang hoàn chỉnh Thông tư hướng dẫn Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 10/12/2015 để triển khai thực hiện.

Câu hỏi 6. Về 60 căn biệt thự giữ lại.

Hiện nay, Ủy ban nhân dân Thành phố đã báo cáo Bộ Xây dựng để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định về phương án xử lý 60 căn nhà biệt thự trên địa bàn Thành phố. Khi nào có văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban nhân dân Thành phố sẽ giao Sở Xây dựng triển khai thực hiện.

II. Thuê, thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước

Câu hỏi 1. Cho đến thời điểm này, Sở đã giải quyết được bao nhiêu % hồ sơ xin thuê, thuê, mua nhà ở xã hội thuộc SHNN? Hiện còn khoảng bao nhiêu hồ sơ đã nộp mà hiện chưa có nhà để bố trí?

Trước hết, Sở Xây dựng xác định nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước chỉ giải quyết “cho thuê, thuê mua”, không giải quyết “bán”.

Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố về phát triển nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước để giải quyết nhu cầu chỗ ở cho một số đối tượng đủ điều kiện theo quy định, trong năm 2014 và 2015 Sở Xây dựng đã phối hợp với các đơn vị có liên quan tiếp nhận 376 căn nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước tại 04 dự án trên địa bàn quận 6, 8, Gò Vấp và Tân Bình; đồng thời Sở Xây dựng đã có Công văn số 11499/SXD-QLN&CS ngày 17/12/2014 đề nghị Sở, ban ngành Thành phố và Ủy ban nhân dân các Quận – Huyện triển khai việc bố trí nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước tại 04 dự án nêu trên. Công văn nêu trên đã được gửi trực tiếp đến các cơ quan nêu trên và được đăng công khai trên trang thông tin điện của Sở Xây dựng, trên các phương tiện thông tin truyền thông.

Sau khi các cơ quan triển khai việc bố trí nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước theo hướng dẫn của Sở Xây dựng tại Công văn nêu trên, Sở Xây dựng đã tiếp nhận 913 hồ sơ đăng ký thuê, thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước tại 04 dự án nêu trên. (913 là gồm 861 tiếp nhận lần 1, đã trình

Đến nay, Hội đồng Xét duyệt cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội Thành phố (sau đây ghi tắt là Hội đồng) đã xét duyệt và báo cáo Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt danh sách 374 trường hợp đủ điều kiện thuê, thuê mua nhà ở xã hội; còn lại 539 trường hợp chưa giải quyết do nộp hồ sơ không hợp lệ (257 trường hợp) và không đủ điểm ưu tiên để được chọn căn hộ (282 trường hợp).

Như vậy, trong năm 2015, Thành phố đã giải quyết được 57% trường hợp đã nộp hồ sơ đăng ký thuê, thuê mua nhà ở xã hội hợp lệ.

Câu hỏi 2. Được biết, theo quy định nhà ở xã hội thuộc SHNN có quy định về giá bán không quá 15 triệu đồng/m². Trong khi đó, có trường hợp chung cư tại đường Lạc Long Quân, quận Tân Bình (không phải Quận 11 như Báo nêu) vừa được bố trí, người dân phản ảnh phải mua với giá trên 15 triệu đồng, thậm chí tổng cộng giá bán lên đến gần 18 triệu đồng/m². Xin ông cho biết cụ thể về vấn đề này?

Theo quy định tại Điều 15, Nghị định số 34/2013/NĐ-CP, về giá thuê, thuê mua và chi phí liên quan đến việc thuê, thuê mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước “thì giá thuê mua được tính đủ chi phí bảo đảm thu hồi vốn trong thời hạn tối thiểu là 10 (mười) năm, chi phí bảo trì và không tính tiền sử dụng đất. Bên thuê mua phải nộp tiền lần đầu bằng 20% giá trị nhà ở, phần còn lại được nộp trong thời hạn tối thiểu là 10 (mười) năm, kể từ ngày ký hợp đồng thuê mua nhà ở”. Như vậy, theo Nghị định số 34 và hiện nay là Nghị định số 99/2015/NĐ-CP, giá cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước không bị khống chế ≤ 15 triệu đồng/m².

Dự án nhà ở xã hội tại chung cư số 19/19 đường Lạc Long Quân, Phường 9, quận Tân Bình là trường hợp cụ thể, khi xác định phương thức thực hiện nhà ở xã hội tại nêu trên, Ủy ban nhân dân thành phố chỉ đạo giá thành căn hộ nhà ở xã hội tại dự án sẽ không quá 15 triệu đồng/m² sàn sử dụng; trường hợp giá trị quỹ nhà sau kiểm toán có giá thành cao hơn giá 15 triệu đồng/m²sàn sử dụng, Sở Xây dựng sẽ làm việc với Tổng Công ty Cổ phần Đền bù giải tỏa để giảm giá thành phù hợp với giá nhà ở xã hội phục vụ cho cán bộ, công chức Thành phố (theo Thông báo số 118/TB-VP ngày 24/02/2014 của Văn phòng Ủy ban nhân dân thành phố).

Giá 15 triệu/m² sàn sử dụng tại chung cư số 19/19 đường Lạc Long Quân, Phường 9, quận Tân Bình chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng (VAT), hệ số tầng cao (K), hệ số vị trí của dự án (L), chi phí bảo trì (B_t) và lãi suất bảo toàn vốn (r) theo quy định tại Thông tư số 14/2013/TT-BXD của Bộ Xây dựng.

Câu hỏi 3. Trước đây, các đợt được xét duyệt và bố trí nhà ở xã hội đều được công khai trên trang web của Sở, trên các phương tiện truyền thông … Tuy nhiên, thời gian gần đây không thấy Sở công khai nữa, xin ông cho biết nguyên nhân? Và một khi không công khai thì liệu việc bố trí nhà ở này có đảm bảo tính công bằng, minh bạch và đúng đối tượng theo quy định hay không?

Việc triển khai giải quyết cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước tại 04 dự án nêu trên đã được Sở Xây dựng công khai đến Sở, ban ngành Thành phố; Ủy ban nhân dân các Quận – Huyện; kể cả công khai trên trang thông tin điện tử Sở Xây dựng.

Ngoài việc công khai về dự án nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước, việc xét duyệt hồ sơ đăng ký thuê, thuê mua nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước do Hội đồng, gồm các thành viên là Lãnh đạo Sở Xây dựng, Sở Lao động Thương binh và xã hội, Sở Nội vụ, Sở Tài chính, Ban Tổ chức Thành ủy, Thanh tra Thành phố, Liên đoàn Lao động Thành phố, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố và Quỹ Phát triển nhà ở thành phố, thực hiện xét duyệt theo nguyên tắc khách quan, chặt chẽ, công tâm và đúng quy định về đối tượng và điều kiện.

Sau 04 dự án trên, cho đến nay, Sở Xây dựng chưa tiếp nhận thêm dự án nào mới, do đó chưa thể thông tin thêm. Khi nào tiếp nhận quỹ nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước trong năm 2016, Sở Xây dựng sẽ công bố thông tin rộng rãi theo các hình thức đã thực hiện trong năm 2015.

Do đó, việc Báo nêu trên gẩn đây Sở Xây dựng không công khai thông tin về dự án nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước là chưa đúng với tình hình thực tế.

Câu hỏi 4. Xin cho biết từ nay đến cuối năm 2015 và trong năm 2016 sẽ có bao nhiêu dự án nhà ở xã hội thuộc SHN hoàn thành để bố trí cho các đối tượng đủ điều kiện thụ hưởng?

Trong năm 2015, 2016, không còn dự án nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư hoàn thành.

Hiện nay, có dự án nhà ở xã hội 35 Hồ Học Lãm, phường An Lạc, quận Bình Tân, được đầu tư theo phương thức hợp tác công tư giữa Quỹ Phát triển nhà ở thành phố và Công ty Cổ phần Tư vấn Thương mại Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân đang triển khai thi công, với khoảng 784 căn hộ, trong đó có 1/3 quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước; dự kiến năm 2017 hoàn thành đưa vào sử dụng.

Câu hỏi 5: Theo báo cáo của Sở, từ đầu năm đến nay Sở không tiếp nhận hồ sơ chuyển đổi dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội, xin cho biết lí do tại sao?

Sở Xây dựng chưa rõ là trong báo cáo nào có nội dung này. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, Sở Xây dựng đã tham mưu trình và đã được Ủy ban nhân dân thành phố chấp thuận chuyển đổi 02 dự án (Trung tâm thương m,ại và Khu chung cư cao tầng tại xã Xuân Thới Đông, huyện Hóc Môn do Công ty CP TV-TM-DV Địa ốc Hoàng Quân làm chủ đầu tư; Khu dân cư Lê Thành, phường An Lạc, quận Bình Tân do Công ty TNHH Thương mại Xây dựng Lê Thành làm chủ đầu tư.) nhà ở thương mại sang làm nhà ở xã hội, với tổng số căn hộ sau khi điều chỉnh là 1.492 căn hộ (tăng 894 căn hộ so với tổng số căn hộ trước khi điều chỉnh).

Ngoài ra, trong năm 2015, Sở Xây dựng đã có ý kiến thẩm tra về đối tượng cho 5718 căn nhà ở xã hội tạo lập bằng vốn ngoài ngân sách tại 08 dự án nhà ở xã hội do các doanh nghiệp đầu tư xây dựng. 

III. Hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ (sau đây ghi tắt là Quyết định 22):

Câu hỏi 1. Có thông tin cho rằng Sở đã tham mưu cho Thành phố phê duyệt danh sách hỗ trợ trong đợt 1 và 2 cho gần 2.300 trường hợp có công với cách mạng theo quy định, dự trù kinh phí là 55,75 tỷ đồng/1.265 trường hợp. Xin ông cho biết tại sao phê duyệt danh sách cho gần 2.300 trường hợp nhưng chỉ giải quyết cho 1.265 trường hợp, số còn lại thì như thế nào? Số kinh phí 55,57 tỷ đồng này là đã hỗ trợ (giải ngân) cho các trường hợp đủ điều kiện chưa hay chỉ mới chỉ ở “trên giấy” ? Hỗ trợ nhà ở theo hình thức nào? Sửa chữa, hay xây mới…?

Sở Xây dựng chưa rõ là báo cáo nào có nội dung này và nội dung đó cũng không chính xác. Tuy nhiên vừa qua Sở Xây dựng đã trình và được Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt danh sách đủ điều kiện hỗ trợ theo Quyết định 22 tại đợt 1 và đợt 2 là 1.265 trường hợp người có công với cách mạng (không phải 2.300 trường hợp), với kinh phí hỗ trợ là 55.570.000.000 đồng và các hình thức hỗ trợ:

- Xây dựng mới:    199 trường hợp.

- Sửa chữa: 1.066 trường hợp.

Theo Quyết định 22, mức hỗ trợ xây dựng mới là 40 triệu/hộ và sửa chữa là 20 triệu/hộ; kinh phí được trích từ nguồn ngân sách Trung ương (80%) và ngân sách Thành phố (20%); việc hỗ trợ sẽ thực hiện sau khi Thủ tướng Chính phủ có quyết định phân bổ ngân sách Trung ương (80%). Tuy nhiên, để người có công với Cách mạng cải thiện nhà ở tốt hơn, Ủy ban nhân dân thành phố đã chấp thuận chủ trương trích ngân sách của Thành phố để hỗ trợ thêm 20 triệu đồng/hộ cho các trường hợp đủ điều kiện theo Quyết định 22, riêng các hộ trên địa bàn huyện Nhà Bè và huyện Cần Giờ được hỗ trợ thêm 30 triệu đồng/hộ; đồng thời Ủy ban nhân dân thành phố giao Sở Tài chính tạm ứng trước kinh phí ngân sách Thành phố để giải quyết cho các trường hợp đã được Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt Đề án thực hiện xây dựng, sửa chữa nhà trong thời gian chờ Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Sở Tài chính đã có Lệnh chi tiền gửi Kho bạc Nhà nước thành phố Hồ Chí Minh để tạm ứng tiền cho Ủy ban nhân dân các quận, huyện thực hiện hỗ trợ cho các hộ theo quy định.

Qua kiểm tra tại một số Ủy ban nhân dân quận, huyện, Sở Xây dựng nhận thấy Ủy ban nhân dân quận, huyện đã triển khai tốt việc thực hiện Quyết định 22, hầu hết các hộ đã nhận được tiền hỗ trợ để xây dựng, sửa chữa nhà theo quy định.

Câu hỏi 2. Xin cho biết trong thời gian tới và trong năm 2016 sẽ có bao nhiêu trường hợp sẽ được hỗ trợ theo diện này và dự trù kinh phí bao nhiêu?

Để đảm bảo tất cả các đối tượng người có công với Cách mạng theo Quyết định 22 được hỗ trợ về nhà ở, Ủy ban nhân dân quận, huyện đã và đang tiếp tục rà soát, bổ sung danh sách đề nghị hỗ trợ về nhà ở theo quy định.

Sắp tới, Sở Xây dựng sẽ trình Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt bổ sung danh sách được hỗ trợ về nhà ở theo Quyết định 22 gồm 226 trường hợp, với dự trù kinh phí 10.410.000.000 đồng.

Ngoài ra, Sở Xây dựng tiếp tục phối hợp với Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, Sở Tài chính tổ chức kiểm tra tình hình thực hiện Quyết định 22 tại một số Quận – Huyện để hướng dẫn Ủy ban nhân dân quận, huyện giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.